8 września 1944 roku pod Rząbcem, stoczona została bitwa pomiędzy oddziałami Narodowych Sił Zbrojnych, a komunistyczną Armią Ludową.

12-osobowy patrol Brygady Świętokrzyskiej NSZ pod dowództwem podporucznika Franciszka Bajcera ps. „Sanowski” został pojmany przez oddział Armii Ludowej wspierany przez sowiecką partyzantkę. Oddziały Armii Ludowej słynęły wśród miejscowej ludności z brutalności i bandytyzmu. Furmanowi, który wiózł żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych do młyna, udało się zbiec

i powiadomić o zdarzeniu dowództwo stacjonującej w pobliżu Brygady Świętokrzyskiej. Torturowani przez komunistów żołnierze podporucznika „Sanowskiego” stali nad wykopanymi dla nich grobami, gdy oddziały Brygady Świętokrzyskiej, dowodzone przez pułkownika Antoniego Szackiego ps. „Bohun”, przypuściły atak na Armię Ludową oraz towarzyszących jej sowieckich skoczków spadochronowych. Walka trwała niespełna godzinę, kończąc się sromotną klęską sowietów i Armii Ludowej. W bitwie zginęło 34 członków Armii Ludowej, a 30 zostało rannych. Zginęło również 68 sowieckich skoczków spadochronowych. Według najnowszych danych − po stronie Narodowych Sił Zbrojnych poległ jeden żołnierz, a jeden został ranny. Przebieg i okoliczności bitwy pod „Rząbcem” przez długie lata były zakłamywane przez komunistyczne władze.

 

 

Na pamiątkę tamtych wydarzeń, w sobotę 13 września pod Henrykowem, spotkali się liczni mieszkańcy i zaproszeni goście, aby oddać hołd walczącym o wolność Polski bohaterom.

Uroczystość rozpoczęło wspólne odśpiewanie hymnu państwowego, a następnie, krótką historię wydarzeń sprzed 81. lat przedstawił prezes Stowarzyszenie Lokalni Patrioci -Gmina Małogoszcz, inicjator i współorganizator uroczystości Tomasz Warzyński wraz z prezesem Stowarzyszenie Pamięci NSZ Ziemi Włoszczowskiej Jarosławem Kowalskim. Modlitwę za bohaterów tamtych walk, odmówił proboszcz parafii pw. Narodzenia NMP w Kozłowie, ksiądz Jerzy Korona.

 

 

Podczas uroczystości głos zabrała członek zarządu powiatu jędrzejowskiego Zofia Stanek, która w imieniu starosty jędrzejowskiego Pawła Faryny odczytała list okolicznościowy. Słowa wdzięczności za pielęgnowanie pamięci o wydarzeniach ważnych dla naszej historii i o polskich bohaterach, skierował w stronę organizatorów spotkania burmistrz Miasta i Gminy Małogoszcz Paweł Król. Gościem honorowym uroczystości był jeden z ostatnich żyjących weteranów Brygady Świętokrzyskiej NSZ, 98-letni mjr Bohdan Eubich, który już od lat - każdego roku, przyjeżdża do Henrykowa. Pan major skierował ważne słowa do wszystkich obecnych podkreślając, że w nowym, młodym pokoleniu jest nasza szansa i nadzieja.

 

Następnie, liczne delegacje złożyły wiązanki kwiatów oraz zapaliły znicze przed pomnikiem upamiętniającym Bitwę pod Rząbcem.

 

O piękną oprawę patriotyczno-muzyczną w drugiej części wydarzenia zadbały dzieci i młodzież wraz z nauczycielami z Zespołu Placówek Oświatowych w Kozłowie. W ich wykonaniu mogliśmy usłyszeć kilka utworów. Wartę przy pomniku wystawili harcerze ze Szkoły Podstawowej w Rembieszycach.

 

 

Na koniec przyszedł czas na wyjątkowy koncert patriotyczny w wykonaniu Leszka Czajkowskiego i Barbary Górczewskiej. W swoich autorskich pieśniach przypominali o bohaterach powstania warszawskiego, czy postaciach: rotmistrza Pileckiego i jego małżonki czy księdza Jerzego Popiełuszki.

 

Tradycyjnie, do wylosowanych gości wydarzenia trafiły koszulki i książki historyczne. Pyszną grochówkę wojskową dla każdego przygotowały panie z Koła Gospodyń Wiejskich "My Kozłowianki" w Kozłowie.

 

Wśród gości nie zabrakło także: wójta gminy Oksa Tadeusza Sobonia wraz z delegacją, dyrektorów szkół z terenu gminy Małogoszcz (Kozłów, Rembieszyce) oraz okolicznych szkół wraz z uczniami i nauczycielami, dyrektora Domu Kultury w Małogoszczu Pawła Krzysztofika, przedstawicieli patriotycznych kół i stowarzyszeń, w tym: przedstawicieli Instytutu Pamięci Narodowej delegatura w Kielcach, członków Narodowych Sił Zbrojnych Okręg Włoszczowa Koło nr 1 Oleszno, Kieleckich Patriotów, Jędrzejowskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznej, delegacji z Warszawy i Lublina, licznych pocztów sztandarowych strażaków i harcerzy, a także wielu innych instytucji, których nie sposób wymienić.

 

 

Goście spotkania mieli też okazję zajrzeć na stoisko Instytutu Pamięci Narodowej, czy Jędrzejowskiej Grupy Rekonstrukcji Historycznej.

 

Uroczystości dofinansowano z projektu Miasta i Gminy Małogoszcz - "Wspomaganie rozwoju społeczności lokalnych na terenie gminy Małogoszcz w roku 2025".

 

Zachęcamy do obejrzenia poniższej fotorelacji z uroczystości: